Η τοπογραφία της καστροπολιτείας της Μονεμβασίας, δεν θα μπορούσε να μελετηθεί ως ένα αυθύπαρκτο σύστημα, ανεξάρτητο από τους περιπατητές που την προσεγγίζουν. Εντοπίζεται έντονα η σχέση του ανθρώπου με το τοπίο καθ’όλη την διάρκεια της ζωής της, και μέσω αυτής έχει ολοκληρωθεί και αποκτά νόημα, το οποίο και ανακαλύπτει κανείς μέσα από την έννοια της περιπλάνησης στον τόπο αυτό.
Η ιστορική βαρύτητα ενός μνημείου δημιουργεί ένα πυκνό χωρικό και χρονικό νόημα, ένα ευρύ φάσμα συναισθημάτων που προκαλείται στους ανθρώπους. Η ουσία της παράδοσης είναι να ανακαλύπτεται κάθε φορά ξανά το νόημα που έχει ήδη ανακαλυφθεί μέσα στον ορίζοντα της νέας εποχής, έτσι ώστε ‘η προσπάθεια της επιστροφής να γίνεται δύναμη μιας εξέλιξης .Είναι σημαντικό μέσα από έναν περίπατο, η καστροπολιτεία να υπερβεί την υλική της συγκρότηση και να μετασχηματιστεί σ ένα πεδίο μεταφορικών σημασιών, σ’ ένα νοητικό χώρο σκέψης μέσα από ψήγματα της ιστοριογραφίας της, η οποία θα επιτρέπει την οπτική επαφή ρεαλιστικών στοιχείων στον χώρο και θα παρακινεί στην βιωματική προσέγγιση της πόλης.
Η σταδιακή μελέτη των στοιχείων που συνθέτουν τον βράχο της Μονεμβασίας σε συνάρτηση με την έρευνα και τα ιστορικά γεγονότα που την έχουν διαμορφώσει, αποκάλυψε την ισχυρή σχέση αλληλεπίδρασης ανάμεσα στον άνθρωπο και στον χώρο, μέσα από την οποία παρατηρείται ότι μεταβάλλονται και τα δύο.
Ως μεθοδολογικό εργαλείο, η νοητική εικόνα του K. Lynch, οριοθετεί και οργανώνει έναν αφαιρετικό σχεδιασμό διαδρομών αναβίωσης , ισχυροποιώντας την ιδέα ενός υπαίθριου μουσείου μνήμης σε άνω και κάτω πόλη , αποδεικνύοντας ότι η περιπατητική εμπειρία λαμβάνει καθοριστικό ρόλο στην αντίληψη ενός χώρου. Τίποτα δεν βιώνεται αυτόνομα, αλλά ως μια συνέχεια αλληλουχίας στο χώρο και στο χρόνο. Η παρούσα εικόνα της καστροπολιτείας στον επισκέπτη – περιπλανητή συγχέεται με τη μνήμη και τα νοήματα που ανακαλεί, καθώς διαμορφώνεται η εμπειρία του παρόντος. Στο τοπίο της Μονεμβασίας, ερχόμαστε αντιμέτωποι με τη δομή της, η οποία ξεφεύγει από τον αντιληπτικό ορίζοντα του επισκέπτη, έτσι η άμεση σωματική εμπειρία συμπληρώνεται από τη μνήμη και τη φαντασία, σύμφωνα με τον Σ. Κονταράτο.
Οι διαδρομές, σχεδιάστηκαν με έμφαση στην σύνδεση αρχιτεκτονικών μορφολογικών στοιχείων της πόλης που είναι σημαντικό να αναδειχθούν, καθώς η αντίληψη λαμβάνει ερεθίσματα για την απόδοση της ταυτότητας, της αναγνώρισης των χαρακτηριστικών που κάνουν το κάθε στοιχείο να ξεχωρίζει από το σύνολο. Η ιστορία της εξέλιξης της πόλης που δεν έχει τρόπο να φανεί διαφορετικά και αφηγείται μέσα από μορφές, καδραρίσματα και χαράξεις, είναι τα σημεία αναφοράς που σε συνδυασμό με τις κινήσεις του περιπατητή, οργανώνουν μια ατμόσφαιρα μοναδική.
Ο άνθρωπος συντίθεται από τα βιώματα του και είναι άρρηκτα συνδεδεμένος με τους τόπους του. Η περιπλάνηση σε ένα τοπίο αφορά την ανθρώπινη εμπειρία και προκαλεί στον περιπατητή μια διαισθητική αναγνώριση της τοπιογραφίας που διασχίζει. Αν επιτρέψουμε στους εαυτούς μας να νιώσουμε το χώρο, να αφουγκραστούμε τα παλίμψηστα, θα τον κατανοήσουμε καλύτερα.
