Το έργο ολοκληρώθηκε πρόσφατα (2023) με τη συνεργασία του Δήμου Αθηναίων, της Visa αλλά και των Ματίλντας Μπεράχα, Δημήτρη Σωτηρόπουλου και Ρωξάνης Μαραγκουδάκη, που, μόλις άκουσαν ότι υπάρχει η σχετική κινητοποίηση, αρχικά επικοινώνησαν με τον δήμο και προσέφεραν τις γνώσεις τους για ένα νέο σχέδιο, καθώς αυτό στο οποίο βασίστηκε η ανάπλαση ήταν παλαιότερο, σχεδόν δεκαετίας. Όμως, η απάντηση ήταν πως, εάν γίνουν ριζικές αλλαγές, η γραφειοκρατία θα καθυστερήσει χρόνια ακόμη το έργο. Η αρμόδια υπηρεσία του δήμου, ωστόσο, φάνηκε πολύ πρόθυμη να δεχτεί κάποιες διορθωτικές παρεμβάσεις. Οι τρεις αρχιτέκτονες είχαν πριν ορισμένα χρόνια ανοίξει το δεύτερό τους γραφείο, με την επωνυμία Arid, σε κτίριο επί της οδού Καραμανλάκη (το πρώτο κτίριο που χτίστηκε στον δρόμο το 1948 και ανήκε στην οικογένεια του κ. Σωτηρόπουλου). Δραστηριοποιούνται έντονα στην περιοχή, έχοντας μεγάλο ενδιαφέρον για το πώς οι αρχιτεκτονικές παρεμβάσεις επηρεάζουν τη ζωή στην πόλη. Οι διορθωτικές παρεμβάσεις που πρότειναν ήταν το ενιαίο υλικό (κυβόλιθος) σε όλη την πλατεία, που την κάνει να φαίνεται διπλάσια σε μέγεθος, η αντικατάσταση του χρώματος λαδί στην παιδική χαρά με ένα πιο ζωηρό και ταιριαστό σε παιδιά και η επιπεδοποίηση του σιντριβανιού.
Όπως μας εξηγεί ο Δ. Σωτηρόπουλος, «στο αρχικό σχέδιο υπήρχε ένα μεγάλο σιντριβάνι – τα σιντριβάνια όμως δεν είναι διαδραστικά και, όταν δεν συντηρούνται και δεν λειτουργούν, είναι εστία μόλυνσης, ένας όγκος που παρεμποδίζει τη λειτουργία του χώρου. Το επίπεδο σιντριβάνι εξασφαλίζει ότι θα υπάρχει ο χώρος για να παίζουν τα παιδιά μπάλα –τα παιδιά είναι από τους καλύτερους χρήστες μιας πλατείας– ή να διοργανώνονται εκδηλώσεις».
Τα χρήματα για την αλλαγή του σιντριβανιού τα συνέλεξαν οι ίδιοι. «Ζητήσαμε χρήματα από κατοίκους της γειτονιάς, από πελάτες του γραφείου μας εδώ, από φίλους μας», λέει η κ. Μπεράχα. Η ίδια δίνει ακόμη μία διάσταση στη σπουδαιότητα του παιδικού παιχνιδιού για το «χωνευτήρι πολιτισμών», όπως χαρακτηρίζει τη γειτονιά αυτή: «Το πόδι που κλοτσάει την μπάλα δεν έχει χρώμα. Και όταν τα ποδαράκια γίνονται φίλοι μεταξύ τους, τότε και οι γονείς έρχονται όλοι κοντά». Το βασικό τους μέλημα ήταν να διατηρηθεί ο ζωντανός χαρακτήρας της πλατείας.
«Η περιοχή έχει πετύχει τον κοινό χώρο, λόγω του κανόνα των τεσσάρων μέτρων της πρασιάς. Εκεί, ανάμεσα στο ιδιωτικό και το δημόσιο, βρίσκεται ο κοινός χώρος. Ο κήπος ναι μεν ανήκει στην πολυκατοικία, αλλά ευεργετεί την πόλη και ο αέρας που δημιουργεί, ο ήλιος που έρχεται, είναι κοινός», λένε οι αρχιτέκτονες. Είναι αργά πια για την υπόλοιπη Αθήνα; τους ρωτώ, καθώς ένα πιτσιρίκι στην ευθεία του βλέμματός μου κλοτσάει τη μπάλα του. Κατηγορηματικά απαντούν όχι. «Μπορούν να γίνουν επεμβάσεις στους κοινόχρηστους χώρους πολυκατοικιών. Η Αθήνα είναι σύγχρονη πόλη. Εκατό χρόνια ζωής έχει. Είναι όλο μπετόν, που είναι εύκολο να το αλλάξεις, να ρίξεις τοίχους και όψεις, να τις αναμορφώσεις, να αλλάξεις τη σχέση των διαμερισμάτων, χωρίς να γκρεμίσεις ένα κτίριο. Στο Λονδίνο ή στο Παρίσι δεν μπορείς να ρίξεις τοίχους, γιατί είναι πέτρινο ή ξύλινο, θα πέσει όλο το κτίριο». Συνεχίζουν: «Οι ακάλυπτοι, που συνήθως κλείνουμε τα παντζούρια για να μην τους βλέπουμε, είναι περίπου το 40% του ελεύθερου χώρου της Αθήνας. Σε άλλες χώρες, με ουσιαστικό αστικό σχεδιασμό, αυτοί οι χώροι είναι βιώσιμοι ως εσωτερικές αυλές τετραγώνων. Τους ενοποιούν, κάνουν παιδικές χαρές. Δεν χρειάζεται να σκεφτούμε την πόλη από την αρχή, να την γκρεμίσουμε και να την ξαναφτιάξουμε, αλλά μπορούμε να επέμβουμε σιγά σιγά στον ιστό, με βήματα».
Πηγή: Καθημερινή
